Yürütmenin durdurulması kararı

Yürütmenin durdurulması kararı nedir ?

İçindekiler
Yürütmenin durdurulması kararı

Yürütmeni̇n Durdurulması Kararı Nedi̇r?

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27.maddesinde düzenlenmiştir.

İdari işlemin icra edilmişini, açılan idari davanın askıya alınmasını sağlayan tedbir niteliğinde bir karardır. Bu karar ile idari işlemin tüm hukuki sonuçları askıya alınır. Bu kararın verilebilmesi için iptal davası niteliğinde bir dava açılması şarttır aksi halde yürütmenin durdurulması kararı verilmez. İdari işlemin iptal davası niteliğindeki davanın açılmasıyla askıya alınmasıyla eğer idari işlem hukuki açıdan zarar verecek bir sonuç doğuracaksa bunu durdurmasını sağlar, olabilecek zararları engeller. Böylece işlem nedeniyle kişilerin zarara uğraması engellenir. Yürütmenin durdurulması talebi davanın her aşamasında istenebilir, temyiz ve istinaf da bile talep edilebilir. Dava sonuçlanana kadar idari işlem askıda kalır. Eğer iptal davası reddedilirse bu durumda yürütmenin durdurulmasına ilişkin karar askıda kalır.

Kararı verme yetkisine sahip olan mahkemeler idari nitelikli mahkemelerdir. Buna göre kararı verebilecek mahkemeler şunlardır:

-İdari mahkemesi

-Vergi mahkemesi

-Bölge idare mahkemesi

-Danıştay

Yürütmeni̇n Durdurulması Kararı Şartları Nelerdir?

1- Davacı yürütmenin durdurulmasına ilişkin bir talepte bulunmalıdır.

Kural olarak yalnızca iptal davası idari işlemin durdurulmasını sağlamaz. İptale ilişkin idari dava açılırken veya açıldıktan sonra davacının mahkemeden idari işlemin durdurulması için talepte bulunması gerekir. Mahkeme tarafın kendiliğinden bu karar verilmez. Aynı davada farklı sebeplere dayanarak birden çok kez yürütmenin durdurulması talebinde bulunulabilir.

Talebe dair istisna ise vergi uyuşmazlıklarıdır. Vergi uyuşmazlıkların talebe gerek yoktur, dava açılmasıyla tahsil işlemleri durur.

2- Yürütmenin durdurulması kararı verilmezse idari işlemin icrası büyük zararlara yol açmalıdır.

Telafisi güç ve imkânsız zararlar doğması ihtimali olduğu zaman yürütmenin durdurulması kararı verilebilir. Böyle bir zarar yoksa idari işlem boşuna durdurulmuş olur ve idarinin işleri yavaşlattırılır. Ama bunu gerektiren telafisi güç ve imkânsız bir zarar meydana gelirse örneğin, belediyeye tesisine ait bir binanın yıkılması, yıkım sonucu telefi imkansızdır dolayısıyla burada yürütmenin durdurulması kararı verilmelidir.

3- Durdurulacak idari işlemin hukuka aykırı olması gerekir.

Mahkeme, iptal davasına ait dilekçeyi ve ekleri incelerken eğer bir hukuka aykırılık görürse yürütmenin durdurulması kararı verebilir. Hukuka aykırılık, işlemin hukuk düzenine aykırı olduğunu gösterir. Bu aykırılık Anayasaya, kanuna, yönetmeliklere veya diğer normlara karşı olabilir. Veya insan haklarına, evrensel ilkelere aykırı olabilir.

4- Kararın verilebilmesi için idarenin savunması alınmalı veya savunmaya ilişkin süre dolmalıdır.

İYUK m.27/2’de düzenlenmiştir.

İYUK m.27/2’deki ilgili bölüm şöyledir: “Danıştay veya idari mahkemeler, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, davalı idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler.”

Kural olarak idarenin savunması alınmalıdır veya buna ilişkin süre dolmuş olmalıdır. Ancak idari işlem, uygulamakla etkisi tükenecek nitelikte bir işlemse idarenin savunması alınmaz. Burada idari mahkeme savunma almaksızın yürütmenin durdurulmasına karar verir. Örneğin bir fabrikanın faaliyetinin durdurulmasına ilişkin bir karar verilirse, fabrika sahibinin yürütmenin durdurulması kararı ile açtığı iptal davasında yürütmenin durdurulması kararına idarenin savunması alınmadan karar verilir. Çünkü bu uygulanmakla tükenecek bir karardır. Yürütmenin durdurulması kararı verilmeyip en sonunda iptal kararı verilse bile fabrika büyük bir zarara uğrayacaktır. Dolayısıyla burada yürütmenin durdurulması kararı verilir.

5- Bazı hallerde mahkeme kararın verilebilmesi için teminat gösterilmesini gerekli kılabilir.

Yürütmenin durdurulmasıyla idarenin veya kamunun uğrama ihtimali olan bir zarar varsa burada teminat alınır.

Kanunda teminatın bu kararın verilmesi için arandığı söylense bile uygulamada yukarıda bahsedilen hususlarda teminat gösterilmesi yaygındır.

Yürütmeni̇n Durdurulması Kararı Nasıl Veri̇li̇r?

Yürütmenin durdurulması kararı iki şekilde verilir. Bunlar idarinin savunması alınmadan doğrudan yürütmenin durdurulması kararı ve idarenin savunması alındıktan sonra yürütmenin durdurulması kararıdır.

1- İdarenin savunması alınmadan yürütmenin durdurulması kararı: yukarıda savunmayla ilgili kısımda bahsedildiği üzere eğer uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerin yürütmesi, savunma alınmadan durdurulabilir. Burada idareye tebligat yapılmaz çünkü karar dosya üzerinden verilir.

2- İdarenin savunması alınarak yürütmenin durdurulması kararı: yukarıdaki husus dışındaki hallerde idarenin savunması alınması gerekir. Bu halde savunma alındıktan sonra veya savunma süresi geçtikten sonra yürütmenin durdurulması kararı verilebilir. Öncelikle dava dilekçesi idareye tebliğ edilmelidir. İdare ise 30 gün içinde cevap vermelidir, dilerse 30 günlük ek süre de isteyebilir.

Vergi̇ Davalarında Yürütmeni̇n Durdurulması Kararı Nedir?

Vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarıyla ilgili davaların açılması, resim, harçlar, benzeri mali yükümlülüklerin tahsil işlemleri durur. Kural olarak vergi davaların yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinde verilir. Ancak aşağıdaki hallerde kendiliğinden bu karar verilmez:

1- Davacının gösterdiği adrese tebligat yapılamaması halinde, yeni adresin bildirilmesine kadar dava dosyası işlemden kaldırılır ve varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Bu YD kararı kalkar, tahsil devam eder.

2- Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir yıl içinde yeni adres bildirilmek suretiyle yeniden işleme konulması istenmediği takdirde, davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.

3- İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davalar, tahsil işlemini durdurmaz.

4- Temyiz aşamasında kendiliğine yürütmenin durdurulması kararı verilemez, Danıştay’dan bu karar alınmalıdır.

Yürütmeni̇n Durdurulması Kararına Nasıl İti̇raz Edilir?

Karara karşı itiraz mümkündür. Kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz edilebilir. Yapılacak itirazlar:

-Danıştay dava dairelerince verilmişse İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarına,

-Bölge İdare Mahkemesi kararı ise Bölge İdare Mahkemesine,

-İdari ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilmişse Bölge İdare Mahkemesine, itirazda bulunulur.

İtiraza ilişkin kararlar kesindir. Karar on beş gün içinde yazılır ve imzalanır.

Kolektif Hukuk Bürosu

Sakarya, İstanbul, Kocaeli ve Bursa çevresinde hizmet veren Kolektif Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak Müvekkil memnuniyeti odaklı, başarılı ve hızlı çözümlerimiz ile gizlilik prensibi içerisinde güvenilir hukuki danışmanlık ve dava sürecinize müdahil olma hizmeti sunmaktayız.

Ceza hukuku, Boşanma hukuku, Miras hukuku, İcra hukuku bakımından dava takibi, hukuki danışmanlık ve sorularınız için aşağıdaki iletişim kanallarından ulaşabilirsiniz.

HEMEN ARA WHATSAPP